Το κτίριο
Από το Αρχοντικό Γκλαβάνη στο Project Zeta
Το Project ζ – House of Dialogue στεγάζεται σε ένα από τα πιο εντυπωσιακά αρχοντικά κτίρια της Ζαγοράς. Η οικονομική ανάπτυξη της Ζαγοράς ξεκίνησε με την παραγωγή και το εμπόριο μεταξιού τέλος του 16ου αιώνα και συνεχίστηκε για τρεις αιώνες. Η οικονομική ευρωστία και η αδιάκοπη ναυτιλιακή σύνδεση με τα κέντρα της Ευρώπης, της Μικράς Ασίας, της Μέσης Ανατολής και της Βορείου Αφρικής δεν είχαν ως επακόλουθο μόνο την πνευματική ανάπτυξη της Ζαγοράς αλλά και τη δημιουργία μεγάλων κατοικιών των εμπόρων. Η συγκέντρωση τόσων ιστορικών αρχοντικών κατοικιών έξω από τα μεγάλα αστικά κέντρα της Ελλάδας είναι μοναδική.
Όταν η Ζαγορά έχασε τη σημασία της για το εμπόριο κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα, ορισμένα από τα αρχοντικά της εγκαταλείφθηκαν. Κάποια από αυτά ανακαινίστηκαν και αξιοποιήθηκαν διαφορετικά. Ωστόσο, πολλά καταρρέουν σταδιακά και κινδυνεύουν να χαθούν.
Το Αρχοντικό Γκλαβάνη χτίστηκε το 1905 από τον καπνοβιομήχανο Απόστολο Ρίγγα και δόθηκε προίκα στην κόρη του Ελένη, η οποία παντρεύτηκε τον Ευάγγελο Γκλαβάνη (Βάγγος).
Ο Ευάγγελος Γκλαβάνης γεννήθηκε στον Βόλο το 1895 και σπούδασε μηχανολογία σε Αγγλικό πολυτεχνείο. Ήταν γιός του Ζαγοριανού Βιομήχανου Κωστή Γκλαβάνη ο οποίος διετέλεσε 14 χρόνια Δήμαρχος του Βόλου. Ήταν τεχνικός διευθυντής του πατρικού μηχανουργείου. Το 1926 εκλέχθηκε βουλευτής με το Φιλελεύθερο Κόμμα του Ελευθερίου Βενιζέλου. Σκοτώθηκε πριν την αποχώρηση των Γερμανών κατακτητών, ύστερα από επεισόδιο από αντάρτες του ΕΛΑΣ το 1944. Κατά τη διάρκεια της κατοχής το Αρχοντικό Γκλαβάνη χρησιμοποιήθηκε από τα ιταλικά στρατεύματα ως αρχηγείο.
Η αρχιτεκτονική του κτιρίου εντάσσεται στις πηλιορείτικες διώροφες κατοικίες με έμφαση στα θυρώματα. Το θύρωμα της πόρτας στολίζουν δύο μαρμάρινες παραστάδες με ημικιονόκρανα και φαρδύ επιστύλιο. Στα άκρα του επιστυλίου υπάρχουν δυο σταυροί εκατέρωθεν και στο μέσον η ημερομηνία κατασκευής της οικίας «1905 20 ΑΠΡ».
Το κτίριο για πολλά χρόνια αφέθηκε στη μοίρα του μέχρι που ο Γιώργος Στάμος το αγόρασε και το σταθεροποίησε στατικά το 2008 προσωρινά για να μην καταρρεύσει. Το 2019 το απέκτησε η Project ζ ΙΚΕ με στόχο τη δημιουργία ενός πρωτότυπου συνεδριακού και σεμιναριακού κέντρου. Αμέσως ξεκίνησαν οι αρχιτεκτονικές και στατικές μελέτες και την άνοιξη του 2022 άρχισαν οι εργασίες αναπαλαίωσης και ανοικοδόμησης του κτιρίου που διήρκησαν συνολικά 18 μήνες.
Ο στόχος δεν ήταν απλά η ιστορική αποκατάσταση του κτιρίου με την έννοια της μουσειακής αναστήλωσης. Αυτό που ήταν ακόμη πιο σημαντικό ήταν να ζωντανέψουμε την ιστορικότητα του αλλά ταυτόχρονα να του δώσουμε κι ένα νέο σκοπό και μέλλον. Με άλλα λόγια, το κτίριο δεν έπρεπε να μείνει στάσιμο στο χρόνο αλλά να εξελίσσεται αυθεντικά στη νεωτερικότητα.
Μια ορατή έκφραση αυτής της αντίληψης είναι ότι αποδώσαμε μεγάλη σημασία στην επαναχρησιμοποίηση ιστορικών δομικών υλικών και παλαιών τεχνικών κατασκευής και στη διατήρηση των στοιχείων του κτιρίου όπου αυτό ήταν εφικτό και όσο δυσδιάκριτα και αν ήταν αυτά. Ταυτόχρονα, όμως, αποφύγαμε συνειδητά να καλύψουμε τις νέες λειτουργίες του κτιρίου καμουφλάροντας τες οικοδομικά.
Τα λειτουργικά και σύγχρονα κατασκευαστικά στοιχεία, όπως ο χάλυβας και το γυαλί, καθώς και η τεχνολογική υποδομή είναι σκόπιμα ορατά και έχουν τονιστεί με ανθρακί χρώμα. Αυτή η σύνδεση μεταξύ παλαιού και νέου τεκμηριώνει την εξέλιξη του κτιρίου στην πάροδο του χρόνου με σεβασμό στην ιστορική του υπόσταση και αναδεικνύοντας παράλληλα μια νέα αυθεντική ταυτότητα.
Η λιτή αισθητική γραμμή του εξοπλισμού έγινε με γνώμονα τη λειτουργικότητα και χρησιμότητα δημιουργώντας μια ζεστή και αρμονική ατμόσφαιρα. Επιλέχθηκε έτσι ώστε να μην επιβαρύνει το χώρο και να μην αποσπά την προσοχή από την αρχιτεκτονική του.
Το κτίριο έχει δύο ορόφους. Στον επάνω όροφο βρίσκεται το Μεγάλο Σαλόνι, ένας ενιαίος χώρος περίπου 158 τ.μ. χωρίς οπτικά εμπόδια (π.χ. κολώνες) και δική του έξοδο στον περιβάλλοντα χώρο.
Στον κάτω όροφο βρίσκεται από τη μια πλευρά η Τράπεζα, μια τραπεζαρία μοναστηριακού ύφους για 40 άτομα. Στην άλλη πλευρά η Κουζίνα, μια οπτικά ανοιχτή σύγχρονη επαγγελματική κουζίνα.
Το Project ζ βρίσκεται στο ιστορικό κέντρο της Ζαγοράς, στην συνοικία του Αγίου Γεωργίου, συνδέεται με παλαιό καλντερίμι με την κεντρική πλατεία, περιβάλλεται από άλλα αρχοντικά κτίρια και έχει πανοραμική θέα στο Αιγαίο.
